TARİH - FETİH MÜJDESİ

Hacı Bayram-ı Velî hazretleri, Edirne'yi ziyaretinde Sultan II. Murad Hân'la da görüşmüştü. Sohbet esnasında Padişah, değerli misafirinden bir ricada bulundu:

"Efendim, İstanbul'u almak istiyorum. Ve Cenâb-ı Hakdan daima bunu niyaz ediyorum. Duânızı esirgemeyin!"

Hacı Bayram-ı Velî hazretleri, bir süre tefekküre daldıktan sonra, şu cevâbı verdi:

"Hünkârım! Bu şehri sen alamayacaksın! Belki ben de göremeyeceğim. İstanbul'un fethi, beşikteki şehzade ile şu bizim köseye nasip olacaktır."

Hacı Bayram-ı Velî hazretleri, bu sözleriyle, beşikte sallanan şehzade Sultan Mehmet'i ve kendisinin dervişlerinden olan Akşemseddin hazretlerini işaret etmişti. Ondan sonra Sultan II. Murad Hân, bir daha İstanbul'u kuşatmaya kalkışmadı. Ancak, oğlu Sultan Mehmet'i sık sık "Sen Ak Şeyh'le birlikte İstanbul'u alacaksın!" diye teşvikten geri durmadı.

Fâtih Sultan Mehmet Hân, kuşatma sırasında, bir vezirini Akşemseddin'e gönderip, "Kalenin feth olmak ve düşmana zafer bulmak ümidi var mıdır?" diye sordurmuştu. Murâkabeden sonra, şeyhin verdiği cevap şuydu: "Bu yılın Cemaziyel-evvel ayının yirminci Salı günü seher vaktinde inanç ve gayretle filân taraftan yürüsünler! O gün feth ola! Konstantiniye'nin içi ezân sesiyle dola!" Akşemseddin hazretlerinin, fetih yılını Kur'ân-ı Kerîm'deki "Beldetun tayyibetun" sözünden çıkardığı da rivâyet olunur. Bu sözdeki harflerin ebced hesabıyla rakam toplamı 857 idi. Hicrî 857 de, İstanbul'un fetih yılı olan Milâdî 1453'e denk geliyordu.
Fâtih Sultan Mehmet, İstanbul'u alınca hemen halka sordu: "Sizin din ulularınız nerededir?" İleri gelenler, din değiştirmeyi kabul etmediği için Gennadiosun hapsedildiğini söylediler. Derhal zindandan Gennadios çıkarıldı. Fatih huzura kabul etti. Hâl hatırını sordu. Kendi has ahırından kıymetli bir at getirtip hediye etti. Onuruna mükellef bir ziyafet verdi. Gönlünü aldı. Çok süslü bir asayı merasimle eline verip, "Patrik olunuz! Her hususta sizden önce gelenlerin hukukuna sahipsiniz. Kavminiz her türlü din işlerinde serbesttir. Varın mesut olun!" diyerek gönderdi.