Burası hayli kuzeyde. Gündüzleri çok kısa. İnsanlar mesâiye başladıktan nice sonra sabah ezanları okunuyor. Akşamları da erken oluyor.

Başkurtça, Çağatayca-Osmanlıca karışımı bir Türk lehçesiymiş. Ancak Ekim devrimi ile önce alfâbelerini, sonra da kelimelerini kaybetmişler.

Bir milyon nüfuslu başşehir Ufa'ya hâkim tepelerden birinde Cumhurbaşkanlığı Sarayı var... Elimizi kolumuzu sallayarak bahçeye giriyoruz ve kimseye sormadan sehpamızı kuruyoruz... Devlet merkezinde ne asker var ne de polis. İşi olan çat kapı dalıyor.

Başkurdistan'da eğitim ve yazışmalar Rusça. Başkurdistan toprakları 6 ay kar altında. Ancak Mayıs Haziran aylarında şenleniyor ortalık. Otlar göğsünüze yükseliyor, çayırlar çiçeklerle bezeniyor. Güğümlerden süt, kovanlardan bal taşıyor. Göz alabildiğine orman, bıktırasıya doğalgaz ve petrol.

Devlet elindeki işletmeleri devretmeye dünden râzı, ancak birer şehir büyüklüğündeki hantal zavotlara (fabrikalara) talip olan yok. Kolhozlar (devlet çiftlikleri) onca arâziye, onca uzmana ve onca ekipmana rağmen zarar ediyorlar. Devlet maaş verir gibi yapıyor, onlar da çalışır gibi yapıyorlar. Bir defâsında başıboş yanan ocağı kapatmaya yelteniyorum, evsâhibi mâni oluyor. "Boşver diyor, kibrit israf olmasın!" Öyle ya bu coğrafyada kıymetli olan şey kibrit, doğalgaz nasıl olsa bedâva.

Serbest pazar ekonomisi patinaj yapıyor. Rusya; "Herşeyi olan devlet ve birşeyi olmayan millet." anlayışından çok çekmiş. Yaşlılar; "Evet, diyor. Eskiden hiçbirşey yoktu. Şimdi herşey var, bu sefer de para yok."                                                          

   (Devamı yarın)

   İki avcı saatlerce dolaşıp durdukları hâlde, birşey vuramamışlardı. Derken biri bir karga vurur ve kanadından tutarak arkadaşına gösterir:
  - Bıldırcına bak bıldırcına!
  Arkadaşı alaylı cevap verir:
  - Siyah bıldırcını ilk defâ görüyorum .
  - Göremezsin tabii. Ben geçen bunun eşini avlamıştım. Bu da yas tutup siyahlar giyen erkeği olmalı.